'Psalm 133 zegt dat God zijn zegen gebiedt waar broeders samenwonen. Let op: er staat niet samenkomen. Daar blijft het niet bij – een event op zichzelf verandert niet veel – samenwonen gaat verder. Het gaat om vriendschap. In de Hebreeuwse tekst wordt het woord nederzetten, neerzitten, gebruikt. De broeders en zusters kiezen ervoor om elkaar te zien als vrienden. Zo kunnen we ook naar de kerk kijken. In elke nederzetting (dorp of stad) moeten de broeders en zusters gaan neerzitten om te zeggen: "wij zijn vrienden".'
Aan het woord is Wilkin van de Kamp, één van de trekkers van het manifest Wij kiezen voor eenheid enkele jaren terug. Het manifest werd een beweging en kreeg opvolging in retraites waarin christelijke leiders elkaar ontmoetten, nu ondergebracht in het Nederlands Christelijk Forum. 'Op landelijk niveau lukt het om leiders bij elkaar te brengen en bruggen te bouwen, maar lokaal niet? Hoe kan dat?'
Van de Kamp geeft het antwoord zelf: 'Lokaal is het soms veel moeilijker. Er is een geschiedenis van verdeeldheid. Er is pijn. Soms is dat pijn uit het verleden, die is overgedragen op de volgende generatie. Dat was bij ons in Aalten ook het geval. Er moesten aardig wat hindernissen uit de weg worden geruimd. Mijn vader was ouderling in de Nederlands Hervormde Kerk. Vanwege de doop door onderdompeling werd hij uit de kerk gezet. Vervolgens startte hij een Volle Evangelie Gemeente. Je kunt je wel voorstellen dat er aan beide kanten pijn en onbegrip was.'
Bekeer je van exclusiviteit
'In 2000 begonnen we met de Euregio Christengemeente, een Duits-Nederlandse gemeente met het bevorderen van eenheid en verzoening als doelstelling. Ik wist echter helemaal niet wat dat inhield. Het ontdekken daarvan, werd allereerst een persoonlijk proces. God liet me zien hoe exclusief ik dacht. Dat was pijnlijk, het was een periode waarin er gesnoeid werd. De oproep was: bekeer je van exclusiviteit, bekeer je van exclusief denken en spreken. Vervolgens werkte deze veranderde hartsgesteldheid door in de gemeente.'
Ontmoeting
'Als gemeente hebben we een brief geschreven naar alle kerken in Aalten en om vergeving gevraagd voor onze exclusieve houding. Na een tijdje werd ik uitgenodigd om er bij de lokale Raad van Kerken over te spreken. Ik vroeg me af wat ik zou moeten vertellen, inmiddels was ik ook geen voorganger meer. Ik besloot mijn persoonlijke verhaal te vertellen. Het verhaal van mijn vader en moeder die de kerk uitgezet zijn. Hoe ze de pijn daarvan hebben overgedragen aan ons als kinderen. Waardoor wij ons ook onbewust gingen afzetten tegen de kerk. Dat is gevoeld, ook door anderen. Hier heb ik toen vergeving voor gevraagd. Daarop kwam de reactie: dan moeten wij ook jullie vergeving vragen voor wat er toen is gebeurd. Die ontmoeting heeft geleid tot een verandering in de relatie. Het was echt een keerpunt. Het liet zien hoe belangrijk het is, dat we deze dingen persoonlijk maken. Dat we elkaar in de ogen kijken om dichterbij elkaar te komen. Waardoor er vriendschap kan ontstaan.'
God liet me zien hoe exclusief ik dacht
Essentieel
Die vriendschap is essentieel. 'Ik sprak laatst een bruggenbouwer, die zei: "Je kunt niet in je eentje een brug bouwen. We hebben tal van mensen nodig om een brug te bouwen: een architect, lassers, bouwers, transporteurs…" Als je die vergelijking doortrekt, kun je denken: dat team zit in mijn kerk. Maar dat is niet waar. Dat team zit in het hele koninkrijk van God. Deze bruggenbouwer, Robert zei vervolgens: "ik kan alleen goed samenwerken als mijn collega’s ook vrienden zijn. Dan gaat alles veel sneller en veel beter." Die vriendschap is als het ware het fundament. Allereerst de vriendschap met Jezus. Hijzelf noemt ons zijn vrienden. Maar ook de vriendschap die zichtbaar wordt in de "broeders die samenwonen", eensgezind neer gaan zitten. Als je die vriendschap niet kent in je eigen gemeente, dan kun je ook niet uitgaan als bruggenbouwer. Je kunt het proberen, maar het lukt dan niet.'
Zichtbaar worden
In de ontstane vriendschap ontstaat ook ruimte om deze te laten zien. 'Dit jaar was daarin een uniek moment. We bedachten het plan om met Pasen een gezamenlijk moment op de markt te beleven. Iedere kerk zou eerst de eigen Paasviering houden, maar deze samen met de andere kerken afsluiten op de markt in Aalten. We hebben toen een filmpje gemaakt waarin we met alle predikanten de uitnodiging deden om elkaar om 11.00 uur op de markt te ontmoeten. Samen nodigden we ook de pers uit. Er kwamen zo’n 1.000 mensen naar de markt. Katholieke broeders en zusters kwamen met tranen in hun ogen naar me toe: "Wauw, dat we dit samen kunnen doen in dit dorp." Zo’n bijeenkomst is een moment, maar erachter schuilt een vriendschap. Die vriendschap moet je ook zichtbaar maken. Zo laten we zien dat we samen kerk zijn.'
Thema: Kerk met je wijk
Dit artikel hoort bij het thema 'Kerk met je wijk'. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.
