Hoe een Turkse huisgemeente en een Nederlandse baptistengemeente samenwerken.
Adana, Turkije
Murat en zijn vrouw Pinar zijn in 2020 gestart met een huiskerk vanuit hun woonwijk in de stad Adana. Het pionierswerk draagt vrucht, want de gemeente is inmiddels te groot geworden voor de woonkamer van het echtpaar. ‘Het is heel belangrijk om te onthouden dat we deel zijn van de universele kerk. Wij hebben elkaar nodig als broers en zussen.’
Murat komt in 2012 tot geloof en laat zich het jaar erop dopen. In de jaren die volgen leren hij en zijn vrouw Pinar meer over het geloof, en ontstaat het verlangen om het Evangelie te delen. ‘Wij wonen in Adana wat een multiculturele stad is. Er wonen hier veel Syrische vluchtelingen, maar ook Koerden en Alaweed Arabieren. In onze grote wijk Yürigir is geen enkele kerk. Daarom gaan wij met mensen in gesprek, doen Bijbelstudie en nodigen mensen uit voor onze huiskerk.’
Vooroordelen
Van origine is Adana een open stad waar geloofsvrijheid is. Al verandert dit de laatste jaren wel een beetje, vertelt Murat. ‘Er komen meer mensen vanuit Oost-Turkije die strenger zijn in de islamitische leer. Toch ervaren we nog geen vervolging of bedreiging. We kunnen openlijk ons geloof delen. Zo posten we ook Bijbelteksten op onze Facebookpagina en veel moslims waarderen deze posts.’ Tegelijkertijd bestaan er wel veel vooroordelen over christenen in Turkije. ‘Christenen die het evangelie verspreiden, worden gezien als geheime agenten van het Westen die het land willen verdelen. Ook wordt de Koran als laatste en dus betrouwbaarste openbaring gezien, en denken veel moslims dat de Bijbel later is veranderd en dus niet betrouwbaar is.’
Eén familie
Dat Nederlandse kerken het werk in Adana steunen, betekent veel voor Murat en Pinar. ‘In Matteüs worden we opgeroepen om alle mensen tot discipelen te maken. Voor de Nederlandse kerken is het misschien niet mogelijk om hier te komen, maar zij kunnen wel ons werk steunen. Daardoor zijn zij gehoorzaam aan Gods opdracht. We moeten ook niet vergeten dat we één wereldwijde kerk zijn. We zijn één grote christelijke familie. Dat is ook iets wat moslims in onze wijk verbaast; hoe onze Nederlandse broers en zussen ons helpen. De eenheid die er is tussen christenen is heel belangrijk. Want hoe zullen moslims ontdekken wie Jezus is? Als ze onze onderlinge liefde en eenheid zien.’
Gebed
Elke maand sturen Murat en Pinar een gebedsbrief naar de Nederlandse kerken die hen ondersteunen. Daarin delen ze over hun werk, maar vragen ze ook waarvoor zíj kunnen bidden. ‘Als er ziekte of problemen zijn in de kerk van Jelle, dan bidden wij ook graag voor hen.’ Natuurlijk zijn er culturele verschillen tussen Turkije en Nederland, erkennen Murat en Pinar. ‘Je wordt gevormd door de cultuur waarin je leeft. Maar als de basis is: Gods woord en je laat dit zien in liefde en eenheid, dan kun je die culturele verschillen overwinnen.’
Het echtpaar Murat en Pinar woont en werkt in de Turkse stad Adana. In hun wijk met 400.000 inwoners is geen enkele kerk. Daarom zijn ze in in 2020 gestart met een huiskerk. Hun missionair werk wordt gesteund door vijf Nederlandse baptistengemeenten, waaronder de gemeente van Jelle van Luipen.
Noodhulp Turkije en Syrië
Utrecht, Nederland
De samenwerking met het Turkse echtpaar Murat en Pinar is nog pril, dus van echt partnerschap tussen zijn kerk (De Rank) en het werk in Adana kun je nog niet spreken, vindt Jelle. Toch is hij heel enthousiast over deze nieuwe vorm van zending. ‘Het is heel waardevol om als Nederlandse kerk op lange termijn bij een project betrokken te zijn en zo echt een relatie op te kunnen bouwen.’
Dit voorjaar hoopte* Jelle voor het eerst af te reizen naar Adana om zo het werk dat Murat en Pinar in hun wijk doen met eigen ogen te gaan zien. ‘Door corona is het contact tot nu toe alleen via Whatsapp verlopen, maar om een band te krijgen, is het goed om een poosje met elkaar op te trekken.’ Waar het zendingswerk in veel kerken lange tijd bestond uit het uitzenden van Nederlandse werkers, is er al een poosje sprake van een kentering. ‘We hebben eerder een ander project in Turkije gesteund en hebben gemerkt hoe verrijkend het voor de gemeente is om op te trekken met een kerk uit een heel andere cultuur en context. Het verbreedt echt je horizon.’
Zendingsgebied
Daarbij is Turkije absoluut zendingsgebied, stelt Jelle. ‘Er zijn heel weinig christenen. Je kunt het vergelijken met een stad als Deventer waar maar één christen woont.’ Er is dus heel veel onontgonnen terrein. Adana is een multiculturele stad met wat meer godsdienstvrijheid dan in andere Turkse steden en regio’s, waardoor Murat en Pinar zich redelijk vrij kunnen bewegen. Maar Jelle kent ook de situatie waarin Turkse voorgangers voortdurend beveiligd moeten worden. ‘Zendingswerk wordt in grote delen van Turkije nog altijd geassocieerd met de kruistochten. Het wordt politiek geframed; als een verzet tegen de staat Turkije. Als je christen wordt in Turkije staat er dus heel wat op het spel.’
Portemonnee
Jelle benadrukt dat het partnerschap zeker geen eenrichtingverkeer is. ‘Vanuit Turkije is de boodschap ook steeds dat zij tot zegen voor ons zijn. Dat besef moet nog een beetje landen, maar we zijn zeker geen ‘portemonnee’ voor ze. De insteek is gelijkwaardigheid. Dat betekent dat wij vertrouwen geven en ervan uitgaan dat de Turkse werkers goed omgaan met de tijd en resources die wij ze ter beschikking stellen. En ook dat ze eerlijk zijn in wat niet goed werkt. Maar zíj staan in de frontlinie en bereiken mensen met het Evangelie! In die zegen mogen wij als Nederlandse kerk delen. Bovendien willen ze ook graag bidden voor onze noden. Want hoewel die onze context verschilt, hebben wij als Nederlandse kerk net zo hard gebed nodig.’
Jelle van Luipen is lid van baptistengemeente De Rank in Leidsche Rijn. Hij zit in de zendingscommissie en is daarnaast coördinator van het missionair werk in Turkije dat door vijf Nederlandse kerken gesteund wordt. Dit partnerschap wordt door CAMA Zending gefaciliteerd.
*Dit artikel werd geschreven in het najaar van 2022 voor ideaz magazine over het liefhebben en dienen van moslims wereldwijd. In verband met de aardbevingen in Turkije en Syrië is het bezoek uitgesteld. Ontdek hieronder hoe je kunt helpen.