Vliegschaamte, plasticschaamte, vleesschaamte… Als je de berichten in (sommige) media mag geloven, zouden we ons absoluut moeten schamen. Hoewel de oproep om te veranderen zeker mag klinken, geloof ik echter dat schaamte niet de oplossing is. Schaamte houdt ons juist tegen.
Kan schaamte ons motiveren? Absoluut. Ik denk een keer extra na over de keuze voor het vliegtuig. Ik denk er nóg een keer extra over na voordat ik de vliegreis op Instagram plaats. Schaamte brengt me niet in beweging, het verlamt me. Ik durf niet meer te genieten van wat de schepping me geeft. Het lekkere stuk vlees dat ik eet, smaakt iets minder lekker, want “eigenlijk hoor ik hier niet van te genieten.”
Weerstand
De manier waarop schaamte wordt aangepraat – zelfs vanuit de beste bedoelingen – roept ook weerstand op. “We worden weggezet alsof we parasieten zijn,” hoorde ik iemand zeggen. En ik herken het. Al die soorten schaamte… ik kan er eigenlijk niks mee. Maar is dat waar ecologische gerechtigheid om gaat? Dat we ons moeten schamen voor het gebruik maken van de mogelijkheden die de schepping ons geeft?
Ineens begreep ik het verschil
Hoewel ik inmiddels al wist dat liefde onze motivatie mocht zijn, bleef ik toch worstelen met die schaamte. Wat is dan onze plek als mens? We zijn toch geen parasieten? En: we mogen toch genieten van wat God ons geeft? Ook dát is aanbidding. Al worstelend met deze vragen kom ik een schema tegen, dat me ineens veel duidelijk maakt:
Bron: Dave Bookless, A Rocha
Ineens werd het duidelijk: juist het begrijpen van onze verhouding tot de Schepper en de schepping, juist zijn liefde voor al wat Hij maakte, maken het verschil. Ik hoef niet te kiezen tussen ‘ego’ of ‘eco’. Vanuit de nieuwe identiteit als kind van God, mag ik met Christus meewerken aan Zijn herstelplan voor de hele schepping. Niet los van Hem, maar samen.
Ben ik nu immuun voor schaamte? Nog niet. Doe ik het helemaal goed? Helaas. Toch mag ik ontspannen meegaan in een proces van verandering, waarin mijn gedrag steeds koninklijker wordt. Niet meer ‘ego’ of ‘eco’, maar ‘Theo’.
Thema: Heel de schepping
Dit artikel hoort bij het thema 'Heel de schepping'. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.
Door Jan Willem Janse
Jan Willem Janse is relatiemanager bij MissieNederland en projectleider van ideaz.
