‘Niet belerend, maar bemoedigend’

Op 21 oktober kwamen zo’n 1400 christenen samen in De Basiliek in Veenendaal om stil te staan bij een duurzame omgang met de schepping. De insteek van de winactie was een tiener uit een geloofsgemeenschap samen met iemand uit een oudere generatie te laten deelnemen. De oproep in de nieuwsbrief van de gemeente leverde echter geen reacties van tieners op, maar wel van de 73-jarige Arie de Jong. Een toegangskaart was aan hem wel besteed: hij omschrijft zich als ‘zeer geïnteresseerd in alles wat leeft, groeit en bloeit’.

Relativerend en realistisch

Zowel Arie als Willem had vooraf geen duidelijke verwachtingen van GroenGelovig, maar is positief verrast. ‘In het programma zag ik proeverijen staan. Dus ik dacht: we gaan in elk geval lekker eten en drinken. Dat bleek toch iets anders te zitten,’ grapt Arie. De opkomst van zo’n 1400 bezoekers was overweldigend. Het thema leeft dus duidelijk, geven ze aan. ‘Ik was bang voor moralistische pep talk: je moet dit, je moet dat,’ zegt Willem. Die zorg bleek onnodig, want de mannen beschrijven GroenGelovig als bemoedigend en inspirerend.

Gelovigen hebben een unieke bijdrage te leveren aan het klimaatgesprek, zo namen de heren mee uit deze dag. ‘Het klimaat zou meer aandacht moeten hebben, maar hoe ga je dat brengen?’, zegt Arie. ‘Dat moet niet belerend, maar bemoedigend.’ Willem legt uit dat de christelijke bijdrage een unieke is. Een christelijk geluid moet relativerend zijn. 'De problemen zijn zo groot, zo overweldigend, die kunnen wij niet oplossen. Dus ontspan een beetje en richt je op je eigen plekje,’ zegt Willem. ‘En de christen wordt uitgenodigd om zich te verwonderen over de schepping. Hoe meer je de schoonheid ervan ziet, hoe meer je verontwaardiging voelt over alles wat kapot gaat. Dan wil je je inzetten zodat het mooi blijft.’

God regeert en heeft alles in zijn hand. Maar Hij gebruikt ons wel en wil ons inzetten.

Een christen moet bovendien een realistisch geluid laten horen. Willem: ‘Soms zeggen christenen: “Deze aarde gaat toch verloren en er komt een nieuwe aarde, dus het maakt niet uit hoe ik leef.” Maar dat is geen goede houding. Het tegenovergestelde is ook niet goed: “We moeten redden wat er te redden valt, deze aarde moet behouden worden en iedereen moet veranderen.” Christenen hebben gelukkig toekomstperspectief, maar je kunt wel uit liefde voor de schepping het goede zoeken. Op een ontspannen manier, want God regeert en heeft alles in zijn hand. Maar Hij gebruikt ons wel en wil ons inzetten. Niet activistisch, alsof wij redders van de aarde zijn. Het geloof biedt hoop in een stuk ontspanning.’

Groen in de gemeente

Willem had gedacht dat gemeenteleden in de rij zouden staan voor de gratis toegangskaarten voor GroenGelovig, maar het bleef bij de enkele reactie van Arie. Of het thema dus nauwelijks leeft in de gemeente? Dat durven Arie en Willem niet te zeggen. ‘We hebben er in de gemeente nooit echt aandacht aan gegeven, moet ik zeggen’, geeft Willem aan. Het thema concurreert met veel andere zaken om aandacht. Willem verwijst naar een gemeentelid dat actief betrokken is bij Christian Climate Action en hierover wel eens iets heeft gedeeld in de samenkomst. Of hierover gesprek wordt gevoerd, is dus vooral afhankelijk van individuen die het thema aankaarten. ‘We hebben wel de plastic bekertjes afgeschaft en drinken koffie uit mokken die we kunnen afwassen.’

Arie suggereert om eens iemand uit te nodigen als spreker om gemeenteleden op weg te helpen. Daarbij is het belangrijk dat mensen geholpen worden met kleine stapjes. ‘Maar dan moet je mij, als leider van de gemeente, overtuigen om hier meer aandacht aan te geven,’ grapt Willem. ‘Willem, word wakker!’, grapt Arie terug. Willem ziet het belang om hier aandacht aan te besteden in de gemeente, maar geeft aan dat er al veel georganiseerd wordt. Samenwerking met andere kerken is dan wenselijk.

Groen met alle generaties

Of iedere christen een beetje ‘groen’ moet zijn? ‘Helemaal groen zelfs,’ zo vindt Arie. Grappend: ‘Groen is ook mijn lievelingskleur! Ik was dan ook blij met het groene boekje dat we kregen, alleen was het licht in de zaal zo slecht dat het niet te lezen was.’ ‘Dat zou een jongere nou niet gezegd hebben,’ reageert Willem gevat.

Arie en Willem hebben GroenGelovig ervaren als verbindend voor generaties. Alle generaties waren aanwezig bij het evenement. Het kan een aanzet tot onderling gesprek zijn. Ze merken in hun omgeving dat het thema vooral onder jongeren leeft. Toch beperkt het zich niet tot jongeren. ‘Hoewel Arie ouder is, is hij fanatieker dan ik’, geeft Willem aan. ‘Maar onder jongeren is een grote ongerustheid. Ik proef soms een verwijt dat ouderen voortleven in luxe. Ik kom van de generatie dat het alleen maar vooruit kon. En nu is er een duidelijke kentering gaande. Er is niets meer vanzelfsprekend en er is een stuk onzekerheid.’ Wat het klimaat betreft, moeten generaties zij aan zij staan. Willem: ‘Ik voel geen verwijdering, conflict of spanning tussen de generaties in mijn omgeving.’