Een ontmoeting met Jezus verandert je. Dat geldt voor mensen vandaag, maar niet minder voor Jezus’ volgelingen tijdens zijn bediening op aarde. In de dramaserie The Chosen – wekelijks verschijnt er een nieuwe aflevering bij de EO op NPO start – krijgen we een inkijkje hoe dit voor de discipelen geweest zou kunnen zijn.
Opvallend aan de serie is dat de vrouwelijke volgelingen van Jezus (zoals Maria van Magdala) een nadrukkelijkere plek hebben dan we teruglezen in het Nieuwe Testament van de Bijbel. We vroegen Tyler Thompson, één van de drie scriptschrijvers, naar de achterliggende redenen hiervoor. ‘Ik hoop dat mensen gaan beseffen dat de Bijbel en de verhalen daarin over meer gaan dan één rabbi en twaalf discipelen.’
‘Als je de teksten in het Nieuwe Testament goed leest, komen er veel vrouwen in voor die genezen worden. Ook mensen van buiten “de kudde” komen langs in de verhalen, zoals Claudia. Zij heeft dromen en vertelt aan haar man Pilatus: “Ik heb hier een slecht gevoel over, ik denk dat je voorzichtig moet zijn met deze man.” Tegelijkertijd moeten we ook erkennen dat het in de evangeliën vooral over de twaalf mannen gaat. De roeping van Petrus en Nathanaël krijgen bijvoorbeeld veel meer woorden. Om de serie herkenbaar te laten zijn voor zowel mannen als vrouwen, moesten we daarom soms extra personages bedenken en toevoegen aan het verhaal. We hebben Tamar, de Ethiopische vrouw, en Ramah, de wijnboerin, een ondernemer die een cateringbedrijf voor bruiloften runt. Door deze rollen toe te voegen proberen we de discrepantie in het bronmateriaal op te heffen. Dit bedoelen we niet als kritiek op de Bijbel, want deze is geschreven in een tijd waarin veel dingen door mannen over mannen werden geschreven. Wij schrijven deze serie ook met drie mannen, maar we willen wel dat er gelijkwaardigheid in het verhaal is.’
Maria van Magdala en Maria, de moeder van Jezus
Naast het toevoegen van extra personages, worden ook Maria van Magdala en Maria, de moeder van Jezus in de schijnwerpers gezet. ‘Maria wordt vaak afgebeeld terwijl ze een baby vasthoudt of het dode lichaam van Jezus wiegt. In onze serie doet ze veel meer. Ze heeft een mening, ze neemt leiderschapsrollen op zich onder de discipelen en onder de vrouwen. Ze daagt mensen uit, als ze een beetje over de schreef gaan. Ze zorgt voor Jezus aan het eind van een lange dag. Ze is veel meer aanwezig in ons verhaal dan in andere voorstellingen.’
Juist de vrouwen in de serie zijn een soort helden voor een groot deel van ons publiek, zowel voor mannen als voor vrouwen
The Chosen begint met het verhaal van Maria van Magdala. ‘We maken kennis met haar als iemand die een rijk innerlijk leven heeft. Ze maakt veel mee, worstelt met PTSS door een impliciete aanranding en overweegt zelfmoord. In de eerste vijf minuten van de serie val je meteen in haar verhaal en zie je de bloederige vingers van iemand die bezeten is. We maken het niet mooier dan het was. Je ziet dingen die je niet terugvindt in een plaatjesboek over de Bijbel.’
Onverwachte helden
In The Chosen zien we hoe Jezus radicaal anders omgaat met vrouwen dan in zijn cultuur gebruikelijk was. Voor de makers van de serie waren deze keuzes niet moeilijk om te maken. ‘Ik wil laten zien dat de vrouwen sterk waren en hun eigen keuzes maakten: actief, niet passief,’ vertelt Thompson. ‘Ook zien we hen hun eigen fouten maken. Maria van Magdala heeft in de serie een moment waarop haar oude demonen terugkomen en ze weer in een benarde positie terecht komt. Ook dat wilden we op tafel leggen: de vrijheid om fouten te maken. Voor sommige mensen waren deze keuzes verrassend. Ze verwachtten dat er gewoon twaalf mannelijke discipelen zouden zijn, die een rabbi zouden volgen. Wij hadden zoiets van: “Nee, niet in onze serie.” Inmiddels merken we dat mensen aan de vrouwelijke personages gehecht zijn geraakt, op een manier waar ik best trots op ben. Ik zou mijn werk namelijk echt als een mislukking beschouwen als mensen alleen over Jonathan (de acteur die Jezus speelt), Shahar (Petrus) en Paras (Matteüs) zouden praten. Maar juist de vrouwen in de serie zijn een soort helden voor een groot deel van ons publiek, zowel voor mannen als voor vrouwen. Ze zijn bijvoorbeeld echt onder de indruk en zelfs fan van Tamar. En wat mij betreft is dat volledig terecht, want ze is geweldig.’
We moeten niet achterlopen, maar vooroplopen in het gesprek over gelijkwaardigheid
Oproep: Tijd voor een inhaalslag
Thompson: ‘Ik zou graag zien dat de kerk een leider is in gelijkwaardigheid met betrekking tot leiderschap tussen mannen en vrouwen. Helaas lijkt het erop dat de kerk achter loopt. In het bedrijfsleven hebben we vrouwelijke directeuren die grote bedrijven leiden. Maar waarom blijft de kerk achter? Wat ik zou willen zeggen is: het is tijd voor een inhaalslag! We moeten niet achterlopen, maar voorlopen in het gesprek over gelijkwaardigheid, diversiteit en inclusie.’
Thema: Gelijkwaardig leiderschap
Dit artikel hoort bij het thema 'Gelijkwaardig leiderschap'. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.
Interview door Eveline Bakker
Namens het netwerk Gelijkwaardig leiderschap binnen MissieNederland