Advent en kerst vieren met álle generaties samen kan een flinke uitdaging zijn. Het is soms makkelijker om iets te verzinnen voor verschillende doelgroepen. Welke kansen geeft het vieren van advent en kerst om de eenheid van de gemeenschap met álle generaties te benadrukken?
De zes kernwaarden van Samen Jong helpen in het doordenken van wat het betekent om kerk te zijn met álle generaties. Deze kernwaarden kunnen je ook helpen in de voorbereidingen van het samen vieren van advent en kerst. Wij verzamelden drie stappen en negen vragen om jouw advent- en kerstplannen te versterken, zodat het een feest wordt voor álle generaties.
1. Prioriteit geven aan jonge generaties
Dit zijn de zes kernwaarden van Samen Jong
2. Jezus' boodschap serieus nemen
3. Hart hebben voor jongeren
4. Verantwoordelijkheid geven
5. Warme gemeenschap zijn
6. Beste buren zijn
Sluit je aan bij MissieNederland en ontvang het boek Samen Jong nu cadeau
Stap 1:
Breng in kaart welke advent en kerstplannen er al zijn
Mogelijk zijn er al ver van tevoren plannen en verwachtingen rond de invulling van de adventsperiode en kerst: een kinderkerstfeest, ouderenmiddag, een (kindernevendienst) adventsproject, kerstviering op eerste of tweede kerstdag, adventskalender voor gemeenteleden, missionair-diaconaal kerstcollecte, een tienerevent, kaartschrijfactie of wellicht een ander initiatief.
Breng eens in kaart welke initiatieven er allemaal al gepland zijn.
Stap 2:
Bekijk hoe deze initiatieven de waarden van kerkzijn met alle generaties versterken
Bij het werken met Samen Jong gaat het niet om grootse veranderingen in wat je doet en wie je als kerk bent, maar over het versterken van waarden die gericht zijn op het steeds meer kerkzijn met álle generaties. Leg daarom de plannen die je zojuist op een rijtje hebt gezet eens langs de kernwaarden van Samen Jong. Dat kun je doen door de volgende vragen te stellen:
Welke initiatieven zijn gericht op álle gemeenteleden en hoe kun je daarin jonge generaties prioriteit geven?
Samen Jong-kernwaarden: Prioriteit geven aan jonge generaties Warme gemeenschap zijn
Soms kunnen we zo gericht zijn op doelgroepen dat er voor iedereen wel iets is, maar wordt er in geen van de activiteiten benadrukt dat we één gemeenschap zijn van verschillende generaties. Het is goed om zo'n centrale verbindende ontmoeting of activiteit te hebben. Uit Samen Jong blijkt dat wanneer je als kerk prioriteit geeft aan jonge generaties, álle generaties een plek kunnen hebben. Bekijk hoe je in die ontmoeting(en) gericht op alle gemeenteleden, jonge generaties kunt prioriteren, zodat het een activiteit wordt voor álle generaties. Is het tijdstip van je viering bijvoorbeeld geschikt voor jonge gezinnen? Of wordt het voor hen bijvoorbeeld onmogelijk om deel te nemen met het hele gezin? En hoe krijgen jonge mensen tijdens de viering zo'n plek?
Hoe neemt dit initiatief de advents-/kerstboodschap serieus?
Samen Jong-kernwaarde: 
Jezus' boodschap serieus nemen
Sta als oudstenraad, leidersteam of als commissie eens stil bij de boodschap van het kerstverhaal. Hoe raakt dit verhaal ons bestaan? Waar schuurt het? Wat is het evangelie (goede nieuws) hierin voor ons als mensen? Hoe wordt die boodschap van kerst en advent zichtbaar in de geplande initiatieven? Deel in je communicatie het waarom van deze activiteit en hoe dit aansluit bij de boodschap van Jezus. Zo integreer je je activiteiten in het grotere verhaal van het samen kerk-zijn en het volgen van Jezus.
Hoe zien tieners en jongeren dat er deze periode ook aandacht is voor hen?
Samen Jong-kernwaarde: Hart hebben voor jongeren
Juist in deze levensfases is het waardevol dat er initiatieven zijn waarbij zij leeftijdsgenoten ontmoeten. In deze periode spiegelen zij hun leven aan leeftijdsgenoten en rolmodellen en vormen zij hun identiteit. Dus als je initiatieven organiseert voor doelgroepen, vergeet dan juist deze doelgroep niet. Dit kan binnen de activiteiten van het jeugdwerk. Breng bijvoorbeeld de boodschap van het kerstverhaal dichtbij het leven van tieners. Maria en Jozef waren ook tieners. Wat voor impact zal deze bizarre gebeurtenis op hen gehad hebben? Zouden ze vrienden gehad hebben met wie zij dit kunnen delen? Hoe zouden zij willen dat hun vrienden zouden reageren als zij in de schoenen van Maria of Jozef stonden?
Zijn er geen bijeenkomsten met leeftijdsgenoten en kunnen die niet georganiseerd worden? Dan kun je denken aan het sturen van een persoonlijke kerstkaart naar tieners en jongeren uit je gemeente.
Hoe krijgt het vieren van advent en kerst buiten de kerkelijke activiteiten vorm in het dagelijks leven van gemeenteleden van alle leeftijden?
Samen Jong-kernwaarden: Prioriteit geven aan jonge generaties Jezus' boodschap serieus nemen
Activiteiten zijn eigenlijk altijd een middel en geen doel in zichzelf. Dus als we advent en kerst vieren gaat het niet zo zeer om een activiteit, maar om een periode van stil staan bij de kribbe en ons steeds weer verwonderen en laten vormen door dit bijzondere verhaal. Hoe worden gemeenteleden geholpen om dit ook te doen buiten de kerkelijke activiteiten, in hun eigen (soms chaotische) dagelijks leven?
Ouders zijn de belangrijkste rolmodellen voor kinderen in het voorleven van een tijd van bezinning en verwondering rond de geboorte van Jezus. Hoe kunnen de initiatieven thuis en de initiatieven in en om de kerk elkaar versterken? Denk bijvoorbeeld aan materiaal aansluitend op de zondagse vieringen waarmee mensen uit jouw geloofsgemeenschap dieper in kunnen gaan op het verhaal.
Hoe worden (jonge) gemeenteleden medeverantwoordelijk voor het samen vieren van advent en kerst?
Samen Jong-kernwaarde: Verantwoordelijkheid geven
(Jongere) gemeenteleden verantwoordelijkheid geven, maakt dat zij zich betrokken voelen. Hoe kun je hen betrekken en hen de ervaring geven dat zij invloed hebben op hoe advent en kerst wordt gevierd?
Zijn er activiteiten voor oudere doelgroepen, dan kun je er ook over nadenken over hoe je kinderen en jongeren bij deze activiteiten kunt betrekken.
Organiseer je een grote kerstviering? Hoe zorg je er dan voor dat het niet een show wordt waar slechts geconsumeerd wordt, maar waar iedereen participeert en verantwoordelijkheid draagt?
Hoe dragen de initiatieven bij aan een warme gemeenschap?
Samen Jong-kernwaarde:
Warme gemeenschap zijn
Welke initiatieven dragen bij aan relaties tussen gemeenteleden en tussen generaties? Kunnen sommige initiatieven wellicht versterkt worden door een element van ontmoeting of samen eten? Denk aan een 'running-kerst-diner' waar gemeenteleden bij een gemeentelid thuis langs gaan voor het voorgerecht en bij een ander adres het hoofdgerecht eten, enzovoort. Of organiseer een kerstspeeddate tussen verschillende generaties, met vragen als 'Wat is jouw favoriete kerstherinnering?’.
Hoe maken de initiatieven Jezus' boodschap zichtbaar in de buurt en verder?
Samen Jong-kernwaarde: Beste buren zijn
Hoe kan de geloofsgemeenschap tijdens advent en kerst werkelijk een goede buur zijn? Welke boodschap van het kerstverhaal kun je delen in de buurt of daarbuiten?
Geef bijvoorbeeld de directe buren van het kerkgebouw een kerstpakket en nodig hen uit voor een geschikte initiatief.
Is er wellicht ook aandacht te geven aan hoe kerst in andere culturen wordt gevierd?
Zijn er initiatieven buiten jouw gemeenschap waarin je de goede boodschap van kerst terugziet?
Samen Jong-kernwaarden: Beste buren zijn Jezus' boodschap serieus nemen
In welke initiatieven buiten jouw kerk zie je de goede boodschap van Jezus (specifiek passend bij advent en kerst) terug komen? God is niet alleen in de kerk bezig, maar ook daarbuiten. Hoe kun je die initiatieven versterken of bemoedigen? Waar zie je bijvoorbeeld dat kwetsbare mensen geholpen worden? Kun je hen een kerstgroet sturen en benoemen waarom je juist met kerst hen wil bemoedigen. Of misschien willen zij iets delen van de kracht van kwetsbaarheid die zij in hun werk ervaren.
Stap 3:
Versterk dat wat er al is en vul aan daar waar dat nodig is
Wat is je opgevallen in het analyseren van jullie advents- en kerstplannen? Nogmaals: je hoeft niet alles om te gooien. Begin met het versterken van dat wat je al doet, of iets toe te voegen aan wat je al van plan was. Met als doel de kernwaarden van kerkzijn met alle generaties te versterken in dat wat je al doet.
Thema: Samen Jong
Dit artikel hoort bij de kernwaarden van Samen Jong. Ontdek meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten richting een kerk met álle generaties.
Over Martine Versteeg
Martine Versteeg is relatiemanager Kerk & Jeugd bij MissieNederland en projectleider van Samen Jong. Ze schreef als eindredacteur mee aan het boek.
