Wie kent het niet? Je hebt met een paar enthousiaste gemeenteleden een avond speciaal voor ouders georganiseerd over geloofsopvoeding. Het thema is gecommuniceerd, de avondinvulling is goed doordacht, de koffie met lekkere koeken staat klaar en dan… komt er bijna niemand. Het eerste kwartier is wat ongemakkelijk en de paar die er wél zijn vinden het zo jammer dat er niet meer ouders zijn gekomen. Het groepje dat de avond heeft voorbereid is teleurgesteld. Heeft het wel zin om een avond voor ouders te organiseren? Ze komen toch niet. En dan vooral niet de ouders waarvan jij vindt dat ze de avond het beste kunnen gebruiken.
Ouders hebben wél behoefte aan ondersteuning
Twee weken geleden besprak ik mijn meest recente onderzoek naar ouders, geloof en geloofsopvoeding met een werkgroep uit de gemeente. Zij waren erg verrast dat bijna de helft van alle ouders aangeeft geholpen te zijn door een cursusavond of gesprekskring over geloofsopvoeding. Hoe kan het dan dat er zo weinig ouders komen als er iets wordt georganiseerd? Afgelopen jaar was de geloofsopvoedingskring zelfs geannuleerd door te weinig belangstelling. Hoe kan het dat ouders dan toch aangeven behoefte te hebben aan deze vormen van ondersteuning? Bij andere gemeenten waar ik onderzoek heb gedaan waren vergelijkbare uitkomsten, met nog iets hoger percentages variërend van 65% tot 75%.
Waar gaat het mis?
Blijkbaar is er een mismatch tussen de behoeften van de ouders en het aanbod van de gemeente. Natuurlijk, wanneer je iets aan mensen vraagt wordt al snel overschat wat je in de praktijk waar kunt maken. Op de vraag: "Zou je vaker willen sporten?" zal je vaker een bevestigend antwoord krijgen, dan waar mensen in de praktijk hun tijd aan willen of kunnen besteden. Het ideaal versus de werkelijkheid. Maar het blijft een feit dat een groot deel van de ouders wel degelijk behoefte heeft aan ondersteuning in de geloofsopvoeding. Opvoeden is ingewikkeld en de het geloof overdragen aan je kinderen ook. Ouders willen oprecht meer input voor de geloofsopvoeding. En dat is goed nieuws voor de gemeente! Je kunt de ouders dus concreet verder helpen. Alleen het aanbod is nog niet altijd goed afgestemd op waar de ouders zelf zitten.
Hoe dan wel?
In de eerste gemeente waar ik als jeugdwerker aan de slag ging speelde hetzelfde verhaal; als er iets werd georganiseerd kwam er bijna niemand. We zijn vervolgens begonnen bij de ouders zelf, door hen via een bezoekproject op te zoeken en met hen in gesprek te gaan. Niet alleen over geloofsopvoeding, maar ook over het geloof zelf en hoe zij de kerk beleven. Door deze gesprekken ontdekten we welke thema’s de ouders bezighouden en kregen zij zelf ook scherper voor ogen dat ze graag willen investeren in hun eigen geloofsopvoeding. De eerstvolgende avond die we organiseerden sloot aan bij een thema dat we veel onder ouders hoorden. Vooraf stuurde ik de ouders nog eens persoonlijk een bericht dat we deze avond naar aanleiding van hun input organiseerden. En niet zonder resultaat: de opkomst van de ouders vervierdubbelde. Daarnaast startten we een kring voor ouders waarvan de partner niet gelooft, omdat dit aansloot bij een uitdaging waar ook een deel van de ouders (25%) voor stond in de gemeente.
Succesfactoren
Je kunt er als gemeente dus voor zorgen dat er een betere match ontstaat tussen je aanbod en de behoefte van de ouders. Samen met geloofsopvoedingsspecialist Saskia de Graaf heb ik een aantal jaren geleden ‘good practices’ verzameld bij gemeenten uit het hele land. Hieruit hebben we een aantal succesfactoren gehaald. Wanneer het gaat om concrete ondersteuning in de geloofsopvoeding door bijv. een cursusavond of kring kunnen de volgende factoren van positieve invloed zijn:
- Bottom-up. Inventariseer eerst de behoeften van ouders en speel hierop in bij wat je aanbiedt. Werk niet top-down, maar bottom-up.
- Belevingswereld. Sluit aan bij de belevingswereld van ouders. Geef input die relevant is voor het dagelijks leven.
- Tijd. Overvraag ouders niet. Verwacht niet dat ze een groot aantal avonden per jaar tijd vrij kunnen maken, ze hebben juist ook tijd nodig met hun gezinnen.
- Timing. Kies een gunstig moment voor de ouders, bijvoorbeeld tegelijkertijd met een activiteit voor de kinderen.
- Kwaliteit. Tijd is een schaars goed, zorg daarom voor een hoge kwaliteit van datgene wat je aanbiedt.
- Structuur en kader. Bied niet zomaar alleen losse avonden aan, maar zorg dat geloofsopvoeding is ingebed in een groter geheel.
Geloofsopvoeding? Alle reden om te komen!
