“Veel migranten zijn ondernemend. In Duitsland hebben migranten 1,3 miljoen banen gecreëerd, door de bedrijven die zij gestart zijn. Hier liggen kansen voor de samenleving, en als christenen betrokken raken, liggen hier kansen om Gods koninkrijk te bouwen.” Aan het woord is de Zweed Hakan Sandberg van Itzinya, die een business startup programma ontwikkelde.
Hakan begon in Servië met Itzinya, omdat hij de enorme jeugdwerkloosheid zag in ontwikkelingslanden. Hij heeft zelf ervaring met het opstarten van verschillende bedrijven in het Midden-Oosten, en vulde zijn kennis aan vanuit gerenommeerde bronnen en vereenvoudigde het taalgebruik. “Ik moet het zelf kunnen snappen,” glimlacht Hakan. Itzinya werkt internationaal, en heeft het materiaal beschikbaar in het Arabisch.
Zweedse vluchtelingen
In Zweden heeft Hakan een aantal jaren met financiële ondersteuning van de overheid gewerkt met vluchtelingen, omdat Itzinya’s aanpak aan bleek te sluiten bij deze doelgroep. Hakan benadrukt dat het moeilijk is voor mensen uit landen als Syrië om in het westen een bedrijf te starten: “In die landen begin je een handeltje aan de kant van de weg. Hier krijgen ze te maken met een ingewikkelde en verzadigde markt, terwijl ze de weg niet kennen.”
Mensgericht
Het start-up programma van Itzinya is gebaseerd op de LEAN Startup aanpak; in plaats van te focussen op businessplannen en -doelen vanachter een bureau, draait het om het vragen stellen aan de potentiele klant. Dus om het onderzoeken, bijstellen en aanscherpen van het product of dienst, zodat het werkelijk waarde toevoegt. Daarnaast gaat het programma om het opbouwen van de ondernemer. “Onze aanpak is mensgericht,” vertelt Hakan. “We willen de creativiteit en kracht van de potentiele ondernemer aanspreken. Dat zit ook in de naam verborgen: Itzinya is slang voor: It is in you. We willen de entrepreneur opbouwen, want hij of zij bouwt immers het bedrijf. In de eerste plaats richten we ons op een goed fundament.”
Coaching
Bij deze aanpak hebben coaches een centrale en cruciale rol. Dat is de kern van hun aanpak. “Bij het coachen van migranten is veel geduld nodig, maar in Zweden vonden de coaches het geweldig om de migranten te begeleiden,” vertelt Hakan. “Ze konden iets tastbaars voor hen betekenen. Je wordt zoveel meer dan een business-coach voor de migrant,” is ook zijn eigen ervaring. “Ik kreeg heel vertrouwelijke dingen te horen, die ze niet eerder met anderen hadden gedeeld.”
In Nederland
Om betrokken te raken bij Itzinya is business ervaring en kennis een pré, maar niet absoluut noodzakelijk. Hakan: “In een team met meerdere facilitators en coaches, is ook ruimte voor mensen zonder business achtergrond. Daarnaast moet je onderzoeken hoe migranten business startups aan kunnen sluiten bij bestaande zakelijke netwerken. Je kunt denken aan een Idzinya initiatief binnen een bestaande business incubatie. In Zweden organiseerden we bijvoorbeeld ontbijten met IT-bedrijven. Dat bleek ook vruchtbaar.”
Gemeenschap en verbondenheid
“Coaching, product onderzoek, zakelijk inzicht en het aansluiten bij bestaande business netwerken zijn belangrijke elementen om migranten te ondersteunen bij het opstarten van een business,” vervolgt Hakan, “maar we moeten iets anders niet onderschatten: de behoefte onder migranten aan verbondenheid met een gemeenschap. Als geen ander kunnen christelijke gemeenschappen daarin voorzien in onze westerse individuele samenleving. Coaches kunnen daarin ook een brugfunctie vervullen naar hun netwerken en gemeenschappen.”
Neutraal
Itzinya is gebaseerd op christelijke waarden, maar op hun site en in het lesmateriaal gebruiken ze neutrale woorden. Dat is een bewuste keuze van Hakan. “Ik werkte in het Midden-Oosten en zag dat anderen onder de mom van professie of bedrijf met iets anders bezig waren. Ik had daar vragen bij. Door het helpen opzetten van integere bedrijven, voegen we werkelijke waarde toe aan de samenleving en laten daardoor iets tastbaars zien wat mensen begrijpen en gaan verwelkomen.” Het getuigen over God – door leven, daden en woorden – laat Hakan over aan de coaches en facilitators die hiermee gevoelig omgaan in de plaatselijke context.