Het ouderwetse stampen van rijen met feitjes staat tegenwoordig geregeld ter discussie. Een rekensom toets je in op je smartphone, spelling check je via de spellingscontrole, als je een werkstuk moet maken google je het thema. Waarom zou je feiten leren die je op internet kunt vinden?
De generatie die nu opgroeit wordt ook wel de ‘Google-generatie’ genoemd. Als ze iets niet weten, dan zoeken ze het op. De noodzaak om dingen uit het hoofd te weten is daardoor veel kleiner. Dat maakt ze in een bepaald opzicht ‘slimmer’ dan de generaties voor hen. Ze zijn professionals in het zoeken van informatie. Uiteraard heeft dit ook een keerzijde en in een bepaald opzicht maakt het ze minder slim. Ze hebben namelijk minder algemene kennis paraat.
Op eigen houtje
Dezelfde ontwikkeling zien we als het gaat om bijbelkennis. Veel kinderen kennen de grote lijnen van de Bijbel niet meer. Ze weten niet waar een bijbelboek te vinden is en kennen de inhoud van de verhalen niet meer uit hun hoofd. In het kinderwerk zie ik veel themagericht werken. Het mooie hiervan is dat het vaak dicht bij de leefwereld van kinderen komt. Maar de teksten leren ze meestal niet meer in hun context te plaatsen.
De vraag is of dat erg is. Moeten we deze ontwikkeling niet gewoon omarmen en blij zijn dat onze kinderen op eigen houtje zoveel informatie bij elkaar kunnen sprokkelen op internet? Is het niet gewoon een andere vorm van omgaan met de Bijbel, die niet per se verkeerd is?
Volgens mij niet. Ik vind parate bijbelkennis van het grootste belang voor kinderen en zou dan ook de noodklok willen luiden over het gebrek daaraan. Daarmee bedoel ik niet dat alles weer moet zijn zoals het vroeger was. Deze generatie leert op een andere manier en daar moeten we wel degelijk rekening mee houden. Als ze bijvoorbeeld minder teksten lezen en meer gericht zijn op beeld, laten we bijbelverhalen dan op een nieuwe, passende manier te vertellen. Maar kennis opdoen over de inhoud en plaats van bijbelverhalen blijft daarbij belangrijk. Ik onderscheid vier argumenten.
Bijbelkennis bij kinderen is belangrijk, omdat ze…
1. … door de Bijbel God leren kennen en herkennen.
God openbaart Zich in de eerste plaats door Zijn Woord. Natuurlijk zijn er ook veel andere manieren om Hem te leren kennen: mensen die je vertellen wie Hij is, het handelen van andere personen of een speciale geestelijke ervaring. Maar zonder bijbelkennis kun je dat minder goed plaatsen, toetsen en begrijpen. Klopt het verhaal dat mensen me vertellen over God? Wat is de betekenis van een bepaalde ervaring? Door over God te lezen in de Bijbel leren kinderen Hem te kennen en herkennen.
2. … door de Bijbel hun plaats in het grotere geheel kennen.
Door de Bijbel heen loopt de lijn van de heilsgeschiedenis. Adam, Abraham, Jozef, Ruth, David, Jesaja en Jezus. Er vormt zich een rij van mensen die met God geleefd hebben waarbij zij zich mogen aansluiten. Het laat kinderen zien dat het niet alleen gaat om hun individuele verhaal met God. Ze leren zien dat ze deel zijn van een veel grotere groep. Ze worden deel van het grotere Verhaal door alle eeuwen heen en daardoor leren ze hun roots kennen. Dat helpt weer om te snappen en te begrijpen wat God door alle tijden heen aan het doen is.
3. … in de Bijbel handvatten krijgen om het leven aan te kunnen.
Een belangrijk onderdeel van opvoeding is kinderen leren zelfstandig te leven. Dat geldt voor tijden in hun leven dat het goed gaat, maar ook voor moeilijke tijden. Daarbij zijn allerlei adviezen en principes behulpzaam. De Bijbel biedt meer dan een advies voor het alledaagse leven. Het is een houvast in moeilijke tijden. Het Woord staat vol met hoopgevende woorden en is een richtingwijzer bij het maken van keuzes. In moeilijke tijden is het belangrijk dat die woorden in hun hart klinken of dat kinderen weten waar ze te vinden zijn.
4. … dan zelf ook weer missionair kunnen zijn.
Als je een verhaal wilt doorgeven is het belangrijk dat je het zelf ook goed kent. In deze tijd is het steeds minder vanzelfsprekend dat je christen bent. Dat betekent dat kinderen ook vaker moeten uitleggen waarom ze christen zijn. Mensen stellen daar vragen bij. Waarom geloof je wat je gelooft? Kinderen kunnen gemakkelijk omver geblazen worden door klasgenoten of leerkrachten die een andere mening hebben. Door ze te helpen het Verhaal beter te kennen, helpen we ze in zulke gesprekken. In de toekomst is ook aan onze kinderen weer de taak om de volgende generatie te vertellen over God. Maar hoe kun je een verhaal vertellen als je het zelf niet kent?
Uit ideaz
Dit artikel werd geschreven voor ideaz, het praktijkblad over missionair kerk-zijn in wijk en wereld.