Een gelikte website is er niet, een prachtig kerkgebouw evenmin. Wat wel? Trouwe gemeenteleden van de oude garde en dappere jonge toetreders.
We hebben het over de Hervormde Wijkgemeente Krispijn te Dordrecht. Gaandeweg ontdekten de leden van die kerk, dat gevend aanwezig zijn in de wijk misschien wel de beste manier van gemeenteopbouw is.
Buffet
Het is een warme zondagmiddag in juli. In een nieuw buurthuis in de wijk Krispijn in Dordrecht zitten groepjes buurtbewoners en gemeenteleden aan tafel. Straks zullen ze zich te goed doen aan een buffet en na afloop is er een kort bijbelwoord met gebed op verzoek.
Kerk zijn in de stad
“Als kerkgangers wegtrekken uit een wijk, is de neiging vaak om te zeggen: dan kan het gebouw ook wel dicht en de predikantsplaats opgeheven worden. Maar ik denk dat dat niet de bedoeling van het evangelie is.” Aan het woord is ds. Wim Aanen. Hij begon zijn loopbaan als evangelist voor de IZB in Groningen. Daar rondde hij ook zijn studie af met een scriptie over kerk zijn in de stad. In de Hervormde Wijkgemeente Krispijn (HWK) vond hij een kleine, sterk vergrijsde gemeente. “Ze zochten iemand voor twee jaar. We zijn we er ingestapt en zijn nu zeventien jaar verder.”
Praktische hulp
De gemeente is verjongd. Jonge mensen die in de wijk kwamen wonen, sloten zich aan en de kerk telt nu ongeveer zestig vaste bezoekers. De visie van ‘Vrede voor de stad’ (Jeremia 29:7), die de predikant in zijn scriptie uitwerkte, is altijd een sleuteltekst geweest. “Het begint met aanwezig zijn en zeggen dat je echt bij de wijk wilt horen. Daarnaast heeft de vrede zoeken te maken met je ziel en zaligheid, maar ook met voedsel, schuldhulp en praktische hulp.” Gemeenteleden reageerden er goed op. ‘Dat is de reden dat we blijven en willen meedoen’, zeiden ze. Op een gegeven moment kreeg de kerk een bepaalde aantrekkingskracht door vrienden et cetera, maar we proberen steeds weer te zeggen: Jongens, hier zijn we gemeente en hier zijn we geroepen. Dat betekent dat we moeten weten wat er hier gebeurt en waarom.”
Diaconaal platform
Toen Aanen benoemd werd, was het de bedoeling dat hij vier dagen voor de wijkgemeente zou werken en een dag voor de diaconie van de centrale hervormde gemeente. Dat maakte het makkelijker om woord en daad bij elkaar te brengen en te houden, vindt hij zelf. “In die eerste tijd ging het bij hulpverlening nog vaak om ‘gaten in dijken dichten’. Financiële hulp als er een huisuitzetting dreigde of een afsluiting van gas en licht, later kwamen ook steeds meer organisaties naar Dordrecht die hulp wilden geven. HiP en Present, Voedselbank, Leergeld, kledingbank enzovoort. Op een gegeven moment hebben we toen een Diaconaal Platform in het leven geroepen waar heel veel kerken aan meedoen. Wat we doen met die buurtlunches en het diaconaat, is vertellen dat we beschikbaar zijn. Daarnaast zijn we ook gewoon gemeente en houden we ’s morgens een dienst. We hebben nu veel kinderen, die de kindernevendienst ontgroeien. Daar is ook aandacht voor nodig. Je moet ook goed voor jezelf zorgen, als je wat wilt betekenen in de wijk.”
Spanningsveld woord en daad
Het spanningsveld tussen de verhouding woord en daad, voelt Aanen zeker. “Aan de ene kant heb je heel sterk meegekregen dat het gaat om het behoud van mensen; dat wil je absoluut niet loslaten. Tegelijkertijd leer je ook steeds meer dat het Koninkrijk met alle aspecten van het leven te maken heeft. Als Jezus zijn eerste preken houdt, dan zegt Hij dat armen het evangelie zullen ontvangen, maar Hij noemt in één adem dat blinden weer gaan zien en gevangenen worden bevrijd. Het begrip ‘shalom’ heeft zeker te maken met een goede verhouding met God, maar is ook veel breder.
De reacties die we krijgen op de folder die we door de hele wijk verspreiden, zijn vaak op het diaconale werk: ‘Jullie bieden hulp, daar kan ik wel wat mee.’ Dan moeten we daar ook gewoon op ingaan. We komen nu in ieder geval in contact met mensen waar we anders als kerk niet of nauwelijks contact mee zouden krijgen. En soms kun je echt verschil maken, bijvoorbeeld door middel van Schuldhulpmaatje.”
Voordeel
“De tekst ‘Zoek de vrede van de stad’ eindigt met: ‘in haar vrede zal uw vrede gelegen zijn’. Dat wil dus zeggen dat tegen het volk Israël in ballingschap wordt gezegd: als jullie je opdracht uitvoeren, zul je daar zelf ook voordeel bij hebben. Dat hebben we heel duidelijk gemerkt. Jezelf missionair noemen en een paar opwekkingsliederen zingen, werkt niet. Maar als je je echt inzet waarvoor je bent geroepen, dan heeft dat ook zijn weerslag op de gemeente zelf.”
Als het in het buurthuis tijd is voor een afsluitend gebed mag iedereen gebedspunten aandragen. Opvallend veel mensen komen onderwerpen die te maken hebben met financiën. Een man met een Duits accent vraagt waarom wethouders bepaalde banen aan vrijwilligers overdragen, een ander moppert dat Tweede-Kamerleden acht weken met vakantie gaan. Iedereen lijkt zich vrij te voelen om zijn zegje te doen. De sfeer is goed.
www.diaconaalplatformdordrecht.nl
Uit idea(z)
Dit artikel werd geschreven voor idea 3 van 2013. idea is opgevolgd door ideaz, het praktijkblad over missionair kerk-zijn in wijk en wereld.
