Het lijkt erop dat we ‘het’ in Nederland verloren hebben. De afgelopen vijftig jaar vond een dramatische ontkerkelijking plaats. Toch mogen we niet in de slachtofferrol kruipen, vindt Jelle Jongsma, directeur van Navigators Nederland. De vraag is of we onze verantwoordelijkheid durven te nemen voor fouten uit het verleden.
Eerste eeuw
Tweeduizend jaar geleden gaf Jezus aan elf mannen de opdracht om de gehele wereld te bereiken. Menselijk gesproken een zeer onrealistische opdracht. Toch was dat aantal aan het eind van de eerste eeuw al uitgegroeid tot 1 miljoen (David Barrett[1]). Stel nou dat er op de eerste pinksterdag 5000 christenen waren, dan impliceert dat een gemiddelde groei in de eerste eeuw van 8% per jaar.
Chinese kerk
Een ander voorbeeld is China. We weten dat christenen het daar niet gemakkelijk hebben, maar de kerk in China groeit naar schatting met 7,7% per jaar. Wat kunnen wij daarvan leren? Als zowel de kerk in de eerste eeuw en die in China tegen de verdrukking in met 8% kunnen groeien, dan mogen wij in Nederland toch niet bij de pakken neerzitten?
Kwantitatief vs. kwalitatief
Als reactie hierop hoor ik enkelen zeggen: “We moeten oppassen voor een te sterke focus op de numerieke groei van de kerk.” Ik denk echter dat een kwantitatieve groei, vrucht is van kwalitatieve groei. In zekere zin de lakmoesproef. De meeste kerken hebben een naar binnen gerichte focus. Terwijl Jezus ons in Lucas 15 duidelijk maakt, dat het terugvinden van 1 verloren schaap meer vreugde in de hemel geeft, dan de 99 die nog in de kudde zijn. In Nederland is er onder jongeren sprake van 90 verloren schapen op de 100. Daar lig ik wakker van!
Moed
Een ding mag duidelijk zijn. Als we blijven doen wat we de laatste vijftig jaar hebben gedaan, is het weinig realistisch om een verandering te verwachten. Hebben we de moed om te erkennen, dat we ‘het’ misschien wel goed bedoelen, maar dat we ‘het’ niet goed (genoeg) doen? Ik merk dat de ruimte voor veranderingen in de kerk toeneemt. Maar durven we werkelijk onze comfort zone te verlaten?
Andere aanpak
Het goede nieuws is dat er in het westen anno 2012 ook kerken zijn, die met 5%-10% per jaar groeien. Zijn we – omwille van het koninkrijk van God – nederig genoeg om van deze kerken te willen leren? Laten we niet - uit eigen verdediging - de onvolkomenheden bij die kerken gaan benadrukken.
Ik denk aan een voorbeeld van een kerk van zeshonderd mensen vlak bij Londen. Gedurende acht jaar proberen ze alles om meer missionair te worden, maar zonder resultaat. Dan moet hun kerkgebouw verbouwd worden en besluiten ze het ‘kerk zijn’ tijdelijk anders in te vullen, naar het voorbeeld van een kerk in Sheffield[2]. In die negen maanden verdubbelt het aantal mensen en komen er honderden tot geloof. Zoiets prikkelt mij en trekt mijn aandacht.
Bevolkingsgroei
Hoe vindt natuurlijke bevolkingsgroei plaats? Doordat iedereen kinderen krijgt en deze opvoedt. Geestelijk is het principe niet anders. Hebt u al geestelijk kinderen gekregen? En hebt u uw geestelijke kinderen opgevoed? In Johannes 15 benadrukt Jezus, dat Hij ons heeft uitgekozen, opdat wij op weg gaan en vruchtdragen. Die vrucht kan ik, in het licht van Matteüs 28:18-20, niet anders begrijpen, dan dat Jezus van ons verwacht, dat wij allemaal eraan meewerken, dat we alle volken tot zijn discipelen (leerlingen) maken. Discipelen die doen wat Jezus heeft opgedragen.
Weinig discipelen
Ik denk dat een van de kernproblemen in onze kerken is, dat er weinig echte discipelen zijn. En er zijn weinig discipelen, omdat we geen discipelen hebben gemaakt. Je kunt geen leerlingen maken door een preek te houden en zelfs niet door een trainingsprogramma.
Hoe maak je dan discipelen, navolgers van Jezus? Jezus zelf gaf ons het voorbeeld. Hij trok intensief en persoonlijk met een paar mensen op. Hij deelde bijna alles met hen. Hij maakte ook duidelijk dat discipelschap verre van vrijblijvend is. Na een relatief korte tijd zond hij deze mensen weer uit, om hetzelfde te doen.
Het gaat niet goed met de kerk in Nederland. Maar hebben we de moed om onze situatie eerlijk onder ogen te zien en onze verantwoordelijkheid te nemen? Het is onontkoombaar dat het maken van discipelen dan heel hoog op de agenda komt te staan.
Uit idea(z)
Dit artikel werd geschreven voor idea 4 van 2012. idea is opgevolgd door ideaz, het praktijkblad over missionair kerk-zijn in wijk en wereld.
[1] World Christian Encyclopedia
[2] http://weare3dm.com/