Geschikte mensen vinden voor het tienerwerk is een structurele zorg in veel kerken. Een aantal do’s en don’ts op een rij.
We horen bij Youth for Christ regelmatig verhalen over hoe het teams die tienerwerk doen vergaat. Er zijn er bij waar zich zóveel vrijwilligers aanmelden dat mensen moeten worden teleurgesteld, terwijl op andere plaatsen clubs in hun bestaan worden bedreigd door een chronisch tekort aan leiders. Steeds minder gemeenteleden nemen hun verantwoordelijkheid voor de jonge generatie in de kerk. Om nog maar te zwijgen over rand- en buitenkerkelijke tieners: daarvoor heeft meestal maar een enkeling echt oog.
Tips
Hoe lossen we dat probleem op? Wat kun je doen om geen gebrek te hebben aan wat zo ongeveer het belangrijkste ingrediënt is voor goedlopend jeugdwerk: leiders? We zetten vier do's en vier don'ts op een rij.
Do 1: Weet wat je wilt!
Niets is zo wervend als een team met een missie. Je kent ze wel: van die tienerleiders waarbij de motivatie ervan af spat. Wanneer je iemand benadert met de vraag om je team te komen versterken, is het essentieel dat je helder kunt verwoorden welk doel je als leiders voor ogen hebt. Je vraagt iemand om aan dat doel mee te werken. Zo'n benadering helpt om die mensen te vinden die voor dezelfde dingen warmlopen. Maar wat nog veel belangrijker is: jouw passie werkt aanstekelijk, daar willen anderen graag aan meewerken!
Do 2: Benader mensen gericht en persoonlijk
Mensen die tienerleider worden als reactie op een oproepje in het kerkblad zijn een uitstervende soort. Zo'n bericht, op papier, tijdens een dienst of wat dan ook kán helpen, maar levert doorgaans niets op. En dat is logisch, want je vraagt nogal iets van mensen! Benader mensen persoonlijk zodat je gericht informatie kunt geven en kunt ontdekken of jouw club iets voor diegene is. Praat een keer als team met iemand die je vraagt te gaan meedraaien. Laat zien wie je bent en zet je oren open voor wat er bij diegene leeft. Veel mensen ervaren een gerichte benadering ook als een soort van compliment. In elk geval geldt in alle gevallen dat mensen serieuzer gaan nadenken over het idee om jeugdwerk te gaan doen wanneer ze daar persoonlijk voor benaderd worden.
Do 3: Jongeren zijn de beste tienerleiders!
Ooit gedacht aan de mogelijkheid om iemand van zestien jaar te vragen als leider van een club voor 11-14 jarigen? Vaak zijn zij de beste tienerleiders: ze hebben een hele natuurlijke 'klik' met de doelgroep. En hoewel jongeren het steeds drukker hebben, blijken ze vaak bereid zich in te zetten voor iets wat ze echt leuk en belangrijk vinden. Wel is het uiteraard belangrijk om deze jongeren de ondersteuning te geven die zij nodig hebben. Maar er opent zich een wereld aan mogelijkheden! Laatst hoorde ik bijvoorbeeld het verhaal van een Youth Alpha waar één van de leiders week na week zat te zwoegen op een goede inleiding. Op één keer na, toen deed een andere leider, een jongen van zeventien het 'praatje'. Het duurde nog geen vijf minuten en de andere leiders vroegen zich af ‘of dat het nou wel echt was’. Toen aan het eind van de Youth Alpha werd teruggekeken en de jongeren vertelden wat ze het meest bijzonder hadden gevonden, noemde bijna de helft van de deelnemers juist die inleiding!
Do 4: Geef tijd om te ontdekken!
Als potentiële nieuwe leider krijg je pas echt een goed beeld van een club als je een keer komt kijken. Dan zie je de gezichten van de tieners waar het om gaat, je proeft de sfeer en kun je je veel beter voorstellen hoe het zou zijn om daarin mee te draaien. Bovendien is het goed om met nieuwe leiders af te spreken dat je bijvoorbeeld op de helft van het seizoen een keer uitgebreid met elkaar evalueert, een soort proefperiode. Dan heb je als nieuw teamlid een 'escape', wat met name kan helpen voor leiders die niet zeker weten of ze zich willen/ kunnen inzetten. En zo'n evaluatiemoment is voor jou ook een goede gelegenheid om de ander feedback te geven. Dat heb je immers van tevoren met elkaar afgesproken.
Don't 1: Pas gaan werven als er gaten vallen
Je kunt jezelf een hoop ellende besparen door niet pas uit te kijken naar nieuwe leiders op het moment dat er gaten vallen in je team. In het slechtste geval kun je er de toekomst van je club mee in gevaar brengen, want het zal je maar gebeuren dat je op het moment dat meerdere leiders stoppen niet direct nieuwe teamleden kunt vinden.
Veel slimmer is om voortdurend je ogen open te houden, op zoek naar nieuw talent. Maak een praatje met mensen die je 'het wel ziet doen' en pols of ze er iets voor voelen om in de toekomst iets in het jeugdwerk te gaan doen. Zorg op die manier dat je altijd een lijstje potentiële nieuwe leiders paraat hebt. Verder kun je heel goed zorgen voor voldoende leiders door tieners/ jongeren in het laatste jaar dat ze bij je club zijn ‘op te leiden’ tot nieuwe clubleider.
Don't 2: Iemand om een gunst vragen
Vrijwilligers werven is iets heel anders dan iemand om een gunst vragen. Jullie hebben een visie, weten wat je wilt bereiken en je zoekt mensen die dat ideaal ook hebben. In de gemeente waarvan ik zelf lid ben startte twee jaar geleden een Solid Friends-club. Tot die tijd geloofde eigenlijk niemand nog dat tienerwerk enige kans van slagen had en er werd dan ook haast niets meer gedaan. Leiders waren nauwelijks te vinden. Maar toen mensen begonnen te zien dat er iets moois begon te ontstaan, had dat een ‘aanzuigende werking’: het kostte een seizoen later niet de minste moeite om ook een team te formeren voor een Rock Solid-club. Mensen die vrijwilligerswerk doen kiezen daarvoor omdat ze daarmee iets kunnen doen wat impact heeft. Richt je daar dus op als je nieuwe vrijwilligers zoekt en vermijd een doe-ons-een-lol-en-offer-je-op-benadering.
Don't 3: Geen heldere taakomschrijving hebben
Zou jij je aanmelden voor een klus waarvan je niet weet wat het doel ervan is, wat je moet doen en hoeveel tijd het je gaat kosten? De meeste mensen niet en daarom moet je heel helder kunnen uitleggen wat je van het nieuwe teamlid vraagt.
Schrijf op één A4-tje (niet langer!) wat het doel is van je groep, wat je doet om dat doel te bereiken en wat er van de individuele teamleden wordt verwacht, zowel qua inbreng als de hoeveelheid tijd die het kost. Vergeet vooral niet om ook te vermelden wat je een vrijwilliger biedt: een prachtkans om met jongeren en met het evangelie bezig te zijn, een plek in een hecht team, veel ruimte om jezelf te ontwikkelen in dingen die je graag wilt leren, et cetera.
Don't 4: Iedereen die zich meldt aannemen
Niet iedereen die tienerwerk wil doen is er ook voor geschikt. Een gevoelig onderwerp, maar het is niet anders. Je hoeft er niet trendy uit te zien, je kunt best zonder de nieuwste telefoon of sneakers, maar het is wel essentieel dat je:
- van God houdt,
- Van jongeren houdt;
- wilt leren;
- voor jongeren wilt bidden.
Het is goed om met een nieuwe leider altijd eerst een kennismakingsgesprek te houden. Passen jullie visies bij elkaar, is er voldoende persoonlijke klik (je hoeft niet per se vrienden van elkaar te worden!) en heeft de nieuweling een duidelijk beeld van wat er van hem/ haar verwacht wordt? Verwelkom geen mensen in je team met wie het team het eigenlijk niet ziet zitten. De kans is groot dat het flinke problemen oplevert! Kijk in zo'n geval waar die persoon wel op z'n plek zou kunnen zijn.
Gods zaak
De oogst is wel groot, maar arbeiders zijn er weinig (Lucas 10:2). Maar net als voor andere aspecten van jeugdwerk geldt ook hier: het is Gods zaak. Hij weet als geen ander wat je team nodig heeft en Hij gaat zijn weg met de mensen die je benadert. Dat maakt het werven van leiders relaxed. “Bidt daarom de Heer van de oogst, dat Hij arbeiders uitzende in zijn oogs.”.
