Kun je de Bijbel vertalen met AI – kunstmatige intelligentie – of blijft het mensenwerk? Die vraag verkent hoofdredacteur Matthijs de Jong in de nieuwste editie van Bijbelvertaalblad Met Andere Woorden. Verder is dit nummer grotendeels gewijd aan 10 jaar Bijbel in Gewone Taal (BGT).
Pieter Oussoren, vertaler van de Naardense Bijbel, noemt in zijn artikel de BGT ‘verfrissend’, want: ‘we hebben het nódig om bij “het koninkrijk Gods” ook “de nieuwe wereld” of “de wereld overnieuw” te leren zeggen.’ De BGT spreekt volgens Oussoren ‘duidelijke spreektaal, en komt daarmee heel dicht bij het oorspronkelijke Hebreeuws en Grieks’. Hij pleit ervoor de BGT ook te gebruiken voor de zondagse Schriftlezing in de kerk.
Kindertheologie en de inburgering van de BGT
Met de BGT als basis zijn bij het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap (NBG) allerlei uitgaven en materialen verschenen voor Bijbellezen met en door kinderen. Daarover schrijft Maartien Hutter in Met Andere Woorden. Zij laat zien hoe bruikbaar de BGT is voor wie werkt vanuit de ‘kindertheologie’. Peter Siebe beschrijft in zijn artikel hoe de BGT ingeburgerd raakte. Ook meldt hij de uitkomsten van een peiling onder professionele Bijbelgebruikers. Zij geven een hoge waardering aan de duidelijkheid en begrijpelijkheid van de BGT. 80% van hen gebruikt de BGT, onder andere als ze moeten (s)preken over moeilijke Bijbelgedeelten.
Bijbelvertalen met kunstmatige intelligentie
Tot welke conclusie komt De Jong in zijn bijdrage over AI? Dat vertalen met AI vraagt om grote behoedzaamheid. Want: ‘Als we inzien dat vertalen een complex, kwetsbaar en veelal indirect proces is en we tegelijkertijd de enorme waarde inzien van de Bijbel in de eigen taal als het eeuwige Woord in de vorm van een nieuw getuigenis, is het helder dat investeren in de kwaliteit hiervan het allerbelangrijkste is’.
Symposium over Het Nieuwe Testament met Joodse Toelichtingen
MAW attendeert op de lancering van deze Joodse studiebijbel van het Nieuwe Testament, op 13 november. Dit gebeurt op een symposium waar Amy-Jill Levine spreekt, auteur en hoogleraar Nieuwe Testament en Joodse studies. Voor informatie en aanmelding zie: bijbelgenootschap.nl/nieuwe-testament-met-joodse-toelichtingen.
MAW wordt uitgegeven door het NBG; het nieuwe nummer is hier te lezen.