Gemiddeld 4 op de 10 Nederlanders voelen zich eenzaam. Hoe eenzaam mensen zich voelen blijkt afhankelijk van onder meer leeftijd, gezondheidstoestand en economische zekerheid. Dus hoe ouder, zieker of armer, hoe eenzamer. Zo zegt 65 procent van de mensen die negentig jaar of ouder zijn, zich eenzaam te voelen, waarvan 17 procent zeer eenzaam. En 62 procent van de mensen met een beperking voelt zich alleen.
Terwijl ik deze kille statistieken lees op m'n iPhone, is het alsof deze cijfers plotseling een gezicht krijgen als ik opkijk. Ik zit namelijk in het restaurant van de HEMA in Osdorp. Ik heb er met een vriend afgesproken om een ontbijtje te nuttigen en even bij te praten. Maar hij is er nog niet en daarom kijk ik wat om me heen: Een Surinaamse moeder met een hysterisch huilend kindje in de buggy, starend uit het raam met een lege, wanhopige blik in haar ogen. Een magere, gerimpelde Chinese man die snel mogelijk z'n croissantje naar binnen propt, schichtig opkijkt en snel weer verdwijnt. Een bleke, grijze dame met door nicotine vergeelde lokken over haar gezicht, die zich met een gepijnigde uitdrukking voortbeweegt op krukken tot ze uiteindelijk neerploft in de hoek en zachtjes tegen zichzelf begint te praten. Een bejaarde man met extreem dikke brilglazen die de Telegraaf en twee gratis krantjes voor zich heeft liggen, zodat hij de komende drie uur onder de mensen is maar toch iets te doen heeft.
De Beatles vroegen zich ooit al af, 'All the lonely people. Where do they all come from?' Ik vraag met hetzelfde af. En waar gaan ze straks weer heen? Zijn ze gekend? Zijn ze geliefd? Zouden ze überhaupt gemist worden als ze een keer niet thuis zouden komen van hun dagelijkse HEMA-ontbijtje? Moeder Teresa zei eens: 'De meest erge armoede is eenzaamheid, en het gevoel niet geliefd te zijn.' Ik denk dat ze gelijk heeft. Eenzaamheid is verschrikkelijk. En vier op de tien Nederlanders heeft er dus in meer of mindere mate last van.
Terwijl ik daar in de HEMA zo zit te mijmeren, moet ik denken aan een belofte in Psalm 68 (denk nu niet dat er constant Bijbelverzen bij me te binnen schieten, not!). Daar staat in vers 6 en 7: 'Hij is een vader voor ouderloze kinderen en komt op voor de rechten van de weduwen; Hij is God, Die woont in zijn heilig huis. God, Die eenzame mensen weer familie geeft en gevangenen bevrijdt en welstand geeft...' God. Die eenzame mensen weer familie geeft. Wow, wat een belofte! Maar terwijl ik daar verder over nadenk, zakt m'n enthousiasme toch weer wat in. Want wat is die familie waarin Hij eenzame mensen een plek wil geven? Ik geloof dat dat vooral de kerk is! En die is nu niet echt het toonbeeld van gastvrijheid geweest de afgelopen eeuwen, uitzonderingen daargelaten. Wat is het toch triest als juist in de kerk mensen zich eenzaam, veroordeeld, onbegrepen voelen.
Maar terwijl ik een hap neem van m'n stokbroodje omelet, droom ik van een kerk waar die '4 op de 10 eenzame Nederlanders' zich wèl welkom voelen. Waar die Surinaamse bijstandsmoeder, gehandicapte vrouw en bejaarde krantenlezer eindelijk thuis kunnen komen. Waar ze zich gekend weten. Gezien. Geliefd. Begrepen. In een kerk die bekend staat om haar familie-gevoel, daar waar we elkaar niet uitgekozen hebben, allemaal anders zijn, elkaar soms niet kunnen uitstaan, maar er toch voor kiezen voor elkaar te zorgen en er het beste van te maken. Waar we elkaar accepteren en proberen lief te hebben omdat we ons onvoorwaardelijk geliefd weten door God. Ik kijk op en zie m'n vriend aan komen lopen. En besef opnieuw hoe ik het getroffen heb. Met die vaak rare, stuntelige maar o zo mooie familie van God.
Thema: Samen (eenzaam) zijn
Dit artikel hoort bij het thema 'Eenzaamheid omarmen en aanpakken'. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.
Over Martijn Rutgers
Martijn Rutgers is voorganger van Mozaiek071
