‘Om mensen niet het afhankelijkheidssyndroom te geven…’ zegt de Zimbabwaan tegenover me - ‘om ze niet laks te maken, gaven we onze hulp in de vorm van een lening. Microkrediet. Microkrediet voor vrouwengroepen.’
Ik probeer te knikken zonder de camera te bewegen, ik snap ‘m, goed idee.
‘Dan geef je dus een lening aan een vrouw. Een vrouw die niet beslissingsbevoegd is in huis. Wat komt daarvan? In de meeste gevallen wordt zo’n vrouw een doorgeefluik - ze moet het geld afgeven aan haar man, die niet bij het project betrokken is en geen enkele verplichting voelt om die lening af te betalen.’
Hij kijkt even of ik het nog volg.
‘Wat gebeurde er vervolgens? Mannen gebruikten de lening om te kopen waar ze zin in hadden. Drank, vaak. Dan moet die vrouw, die met háár naam in ons microkrediet-boekje staat, een manier vinden om het geld alsnog terug te kunnen betalen. Dus nadat ze haar huishoudelijke taken heeft afgerond, op het veld gewerkt heeft en klaar is met wat ze verder nog moest doen, gaat ze betaalde klusjes zoeken om het krediet af te kunnen lossen. En echt, we kregen al die leningen netjes terug - op papier was het een geniaal project. Maar de vrouwen moesten wel nóg harder werken dan normaal.’
De film waar we aan werken gaat over hoe belangrijk het is om naar man-vrouwverhoudingen te kijken, als je iets wil doen aan armoede. Om die verhoudingen bespreekbaar te maken. Om concreet, samen te kijken - en uit te tekenen op papier: wat is onze droom, en hoeveel moeten we dan sparen? Hoe pakken we dat samen aan, en wat zijn de tussenstapjes die nodig zijn? Hoe verdelen we de taken zó dat het gaat lukken met die droom?
Als ik terug ben in Nederland zeggen mannen die ik spreek: ‘wat goed dat je dat doet joh, dat is echt een probleem daar.’ Vrouwen die ik spreek zeggen wat anders. Die zeggen: ‘goed om dit aan te stippen, want zulke dingen gebeuren hier óók.’
Ik denk dat ze overdrijven, die vrouwen. Voor de grap stel ik de vragen van de ontwikkelingsorganisatie aan mezelf. Wat was onze laatste grote uitgave? Wie besloot daartoe? Welke taken moeten sowieso gebeuren, wie doet wat - en wie doet ook wat niet betaald wordt? En hoe waarderen we dat samen? Wat is de droom?
Heel langzaam zie ik het probleem.
Thema: Meer dan sekse
Dit artikel hoort bij het thema 'Meer dan sekse' van ons netwerk Gelijkwaardig leiderschap. Ontdek op ons thema-overzicht meer artikelen en mogelijkheden om met jouw christelijke geloofsgemeenschap of community een volgende stap te zetten.
Over Kees-Jan Mulder
Kees-Jan Mulder is filmmaker en theoloog.
Hij schreef deze bijdrage voor het magazine ideaz.
